‘ik ben geen deel meer van de kerk want het isoleert me van gewone mensen’.

Dit soort uitspraken heb ik al heel wat gehoord en natuurlijk begrijp ik de problematiek die hierachter schuil gaat. De kerk is in zekere zin een subcultuur en het is verleidelijk om al je tijd te investeren in contact met ‘soortgenoten’. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. We zijn bedoeld om zout der aarde te zijn en dan is klonteren niet echt handig. Maar het helpt ook niet om het een tegen het ander uit te spelen want zonder gemeente red je het niet.

Paradox: apart gezet en uitgestrooid

Het is nodig te beseffen dat we heiligen zijn, dus apart gezet. We zijn deel van Gods huisgezin en de relaties met je familie zijn onmisbaar als je geestelijk gezond wilt zijn. Maar tegelijk is het nodig te beseffen dat God ons wil uitstrooien. Dat is best lastig want onze samenleving mist samenhang en onze relaties zijn gefragmenteerd tot het werk, de sport, de buurt enz. We kennen de ander vaak niet als totale persoon. Maar juist in die onthechte samenleving zijn er mensen nodig die weten wat het is om te hechten, om gezonde relaties te onderhouden die verder en dieper gaan dan het functionele van de huis, tuin en keuken dingen.

Twee uitersten

Als je helemaal opgaat in de gemeente loop je het risico dat je vervreemd raakt van de ‘gewone’ mensen. Er is natuurlijk altijd een kloof met de buitenwacht want wat voor jou kostbaar is, wordt door anderen lang niet altijd begrepen. Maar als je de spanning die dit geeft ontloopt, laat je het geloof terugdringen tot het privé domein. En als je niet oppast leidt die kloof tot een soort gespletenheid die per definitie ongezond is. Als je niet zoekt naar kansen om op een dieper niveau contact met anderen te hebben mis je de kern van onze roeping als christen.

Het andere uiterste is dat je zo gefocust bent op het slaan van bruggen naar de buitenwacht dat je de kerk als irrelevant gaat ervaren. Alles wat in de gemeente gebeurt zie je dan als het ware door de ogen van de buitenstaander. Je ervaart de inhoud dan als geheimtaal, de sfeer als subcultuur, de discussies als geneuzel, kortom alles gericht op de incrowd. Als je dan nagaat hoeveel tijd dat alles vraagt, ontstaat er snel een gevoel van vervreemding dat kan omslaan in een behoefte om iets te doen wat echt een verschil maakt en inspeelt op wat echt leeft in de wereld. 

Een paar doordenkertjes

• Hechten is één van de belangrijkste thema’s in de psychologie. Zonder wortels leef je in een vacuüm en dat ondergraaft je identiteit. Dat speelt net zozeer in gewone gezinnen als in het huisgezin van God. Als we niet leren leven in geestelijke gezonde relaties van verbondenheid, dan missen we veel en worden we ongeschikt voor contact met anderen.
• Natuurlijk is de gemeente lang niet altijd de veilige plek waar we dit leren. We zijn allemaal van ná de zondeval en hoe we met onze bagage en blokkades om moeten gaan, is een lastig leerproces. 

Daarom is het investeren in een gezonde gemeente zo strategisch. Want als het lukt zet het ons vrij om op een authentieke en eerlijke manier verbinding te zoeken.

• Juist in onze tijd waarin zoveel mensen worstelen met de gevolgen van het verlies van echte relaties en samenhang in de samenleving, wil God zijn kinderen gebruiken om de ander op een betrokken manier tegemoet te treden. Een beker water, een bezoekje, een woord van bemoediging. Wat we in die sfeer doen, doen we ten diepste voor Jezus.
• Dat vraagt om gevoeligheid voor de leiding van de Heilige Geest. De incarnatie van Jezus, dat God in levende lijve tussen ons kwam wonen, is niet alleen een historisch feit maar iets waar het hele christen zijn om draait. God wil in ons voortzetten wat Hij in Jezus heeft voorgedaan. Zodat het evangelie in ons vlees en bloed wordt.
• In onze tijd van eenzaamheid en vervreemding is Gods uitdaging dichtbij te komen. Geen afstandelijke relaties, niet met Hem, maar ook niet met onze broers en zussen en al helemaal niet met degenen die Hem (nog) niet kennen. Dichtbij is toegankelijk, openhartig, verbonden, elkaar echt aankijken, zien staan, ontmoeten.

Gezonde spanning

Deze manier van leven is best spannend want het vraagt dat we open staan en beschikbaar zijn voor wie God op onze weg brengt. Je weet nooit van tevoren hoe het gaat lopen, wie of wat je tegenkomt. Het vraagt dat we uit onze comfort-zone stappen. Dat is niet een kwestie van extravert tegenover introvert zijn. Het draait vooral om de vraag of je beseft wie je bent. Als je jezelf ziet door zijn ogen, ga je ook de ander zien.